Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalının Misyonu

          Bilindiği gibi dünyada en fazla ölüm nedeni olan hastalıkların başında kalp ve damar hastalıkları gelmektedir. Kardiyolojide, özellikle girişimsel tedavi alanında son 30 yıldır giderek ivme kazanan başdöndürücü gelişmeler olmaktadır. İlk kez 1977 yılında Andreas Gruntzig’in, koroner arter hastarında tıkanmış damarı açmak için, balon anjiyoplasti yöntemini tedaviye sokmasından sonra, dünyada ve hemen akabinde ülkemizde teknoloji tıbbın emrine girmiş bulunmaktadır. Artık eskiden sadece cerrahi yolla tedavi edilen birçok hastalık, ameliyata gerek kalmaksızın, kateter laboratuarında hastanın vücut bütünlüğünü bozmaksızın ve hastaya ızdırap vermeksizin, kısa sürede tedavi edilebilmektedir. 1990’lı yılların ortasından beri stentle damar açıklığı sağlanmasının mümkün olması ve bu metodun sadece balonla damarın dilatasyonundan daha etkin olduğunun ortaya konması, perkütan yolla tedavi olanağına kavuşan koroner arter hastalarının sayısını kat be kat arttırarak, cerrahiye verilen hasta sayısını belirgin ölçüde azaltmıştır. 2002 yılından itibaren ilaçlı stentlerin kullanılmaya başlanması, bu yöntemin aşil topuğu olan stent restenoz oranını büyük ölçüde düşürerek, başarı oranını daha da arttırmıştır. Buna paralel bir şekilde yeni trombolitik ve antiagregan ilaçların devreye girmesi ve yeni tekniklerin geliştirilmesi klinik başarıya katkıda bulunarak kardiyolojinin popülaritesini dünyada ve ülkemizde çok arttırmıştır. Bunu Kardiyolojiyi uzmanlık dalı olarak seçen tıp mezunlarının sayısının giderek artmasından ve Kardiyoloji TUS puanının çok yüksek olmasından anlıyoruz. Bu nedenle kardiyolojiyi dahiliyenin amiral gemisi olarak değerlendirmek mümkündür.

          Hastaların gerek tanısında gerek tedavi seçimlerinde, zamanlamasında ve takiplerinde non-invaziv kardiyoloji yöntemleri hastanemizde bulunan üst düzey cihaz ve tekniklerle uygulanmaktadır. Transtorasik ekokardiyografi, transözofajial ekokardiyografi, stress ekokardiyografi, kontrast ekokardiyografi, speckle tracking ekokardiyografi, üç boyutlu ekokardiyografi, ambulatuar kan basıncı monitörizasyonu, 24 saatlik ritim holter monitorizasyonu ve efor testi anabilim dalımızda rutin klinik hizmet olarak verilmektedir. Hastanemizde 2015 yılı içerisinde Kardiyoloji Polikliniğinde özel ilgi alanlarına yönelik, alanında tecrübeli öğretim görevlileri desteğiyle özel dal polikliniklerinde hasta kabulüne başlamıştır. Bu amaçla Pazartesi günleri kompleks koroner ve perifer girişimler polikliniğinde, Salı günleri aritmi polikliniğinde, Çarşamba günleri kalp yetmezliği ve kalp nakli polikliniğinde, Perşembe günleri pulmoner vasküler hastalıklar polikliniğinde hasta kabulüne başlamıştır. Bu polikliniklerden randevu alacak olan hastaların bizzat poliklinik sekreterliğine başvurmaları gerekmektedir.

          Koroner anjiyografi ünitesinde Nisan 2011 tarihinden itibaren 2 adet anjiyografi cihazıyla hizmet verilmeye devam edilmektedir. 2015 yılı içerisinde Ameliyathane içerisinde kurulan yeni anjiyografi ünitesi sayesinde hibrid kompleks kardiyovasküler girişimlerimiz daha etkin biçimde yapılmaya başlanmıştır. Halen mevcut kapasitemiz 8 koroner yoğun bakım yatağı, 24 servis yatağı ve koroner angiografi yapılacak hastalar için kullanılabilen 10 günü birlik yatağından oluşmaktadır. Günü birlik yataklarına yatırılan hastalar aynı gün yapılan işlemden en geç 4-6 saat sonra taburcu edilmektedir. Uygun anatomisi olan hastalarda tanısal koroner anjiyografiler ve perkütan koroner girişimler koldan (radiyal yolla) yapılarak hastaların daha kısa zamanda taburcu edilmesi sağlanmaktadır. Kardiyoloji kliniği 2015 yılı içerisinde yataklarda hasta doluluk oranı en yüksek olan bölüm haline gelmiştir. % 115’ lere ulaşan yatak doluluk oranı mevcut kapasitemizi artırma zorunluluğu doğurmuştur. Son 6 yıldır hastanemiz acil servisine akut koroner sendrom tablosunda gelen tüm hastalara 7 gün 24 saat süre ile açık olan kardiyak kateterizasyon laboratuarında koroner angiografi yapılarak, primer PTCA (balon) ve stent yoluyla tıkanmış olan koroner damarları açılmakta ve hayata döndürülmektedir. Bu amaçla hastanemizde konusunda yetkin uzman doktor, eğitimli teknisyen, hemşire ve personel nöbet tutmaktadır.

          Halen perkütan yolla koroner damarların balon ve stentle dilatasyonu dışında, perifer damarlara, karotis, subklavian ve renal arterlere stent konulması, ASD, VSD, PDA ve koroner AV fistül gibi konjenital hastalıkların, perkütan kapatma cihazları ve ‘coil’ ile tedavisi mümkün hale gelmiştir. Ayrıca, mitral ve pulmoner kapakta mevcut darlıkların balon valvüloplasti yöntemiyle tedavisi dışında son birkaç yıldır ameliyat yapılamayacak derecede ağır aort kapak darlığı hastalarına kateter laboratuarında perkütan yolla protez kapak takılmasının mümkün hale gelmesi (TAVİ) büyük heyecan yaratmıştır. Bunun dışında ameliyata gidemeyecek derecede ağır mitral yetmezliği olan hastaların mitraklip (mandallama) yöntemiyle tedavisi, aort koarktasyonu olan hastalara stent konulması da erişkin girişimsel kardiyolojinin ilgi sahası içinde yer almaktadır. Ayrıca protez mitral kapaklarda sonradan gelişen paravalvüler kaçakların kapatma cihazlarıyla kateter laboratuarında tedavisi mümkündür. Hastanemizde uygun hastalara, tecrübeli öğretim görevlileri eşliğinde ASD, VSD, PDA ve koroner AV fistül gibi konjenital hastalıklar, perkütan kapatma cihazlarıyla başarıyla tedavi edilmektedir. Ayrıca hastanemizde aort kapak hastalarında TAVİ yöntemiyle başarıyla aort kapak replasmanı yapılmaktadır.

          Hastanemizde kompleks koroner ve perifer girişim planlanan ve uygulanan hastaların takibi amacıyla Pazartesi günleri özel dal polikliniği yapılmaya başlanmıştır. Girişimsel kardiyoloji alanında deneyimli Öğretim Üyeleri tarafından birçok merkezde ameliyat tedavisi önerilen sol ana koroner, bifurkasyon, kronik tam tıkalı (CTO) lezyonları olan veya çoklu damar hastalığı bulunan hastalar ameliyata gerek kalmadan balon/stent yöntemi ile başarılı bir şekilde tedavi edilmektedir. Özellikle diyabetik ayak yarası olan hastalarda diz altı ve diz üstü seviyelerdeki tıkalı bacak (periferik damar hastalığı), boyun (carotis) ve böbrek (renal) damarları balon/stent yöntemi ile tedavi edilmektedir. Ayrıca Girişimsel Kardiyoloji, Kalp Damar Cerrahisi ve Anesteziyoloji ve Reanimasyon doktorlarından oluşan “Kalp Takımı” ameliyat edilmesi yüksek riskli olan aort kapak darlığı hastalarına kapalı yötem ile protez kapak yerleştirilmesi (TAVI) işlemini başarıyla uygulamaktadır. Herbiri yüksek deneyim gerektiren bu işlemlerin uygulandığı hastalar kompleks koroner ve perifer girişim dal polikliniğinde işlemleri gerçekleştiren ekip tarafından takip edilmekte ve kontrolleri yapılmaktadır.

          Girişimsel kardiyolojinin ikinci önemli sahası önemi ve popülaritesi giderek artan bölümü elektrofizyolojidir. Bu alanda tek ve çift odacıklı kalıcı kalp pili ve ICD takılması, ileri kalp yetmezliği hastalarına CRT cihazının implantasyonu uygulanmaktadır. Aritmi hastalarının tanı ve tedavisi amacıyla elektrofizyolojik çalışma ve ablasyon tedavisi uygulanmaktadır. Bu tetkik ve tedavi yöntemlerinin hepsi anabilim dalımızda başarıyla yapılabilmektedir. Ayrıca aritmi problemi olan hastalara daha etkin biçimde tanı ve takiplerinin sağlanması amacıyla Salı günleri özel dal polikliniği yapılmaya başlanmıştır.

          Hastanemizin 2015 yılı içerisinde Kalp nakli sertifikası almasıyla, kalp yetmezliği olan hastalara umut ışığı haline gelmiştir. Bu nedenle kalp yetersizliği hastaları için daha uygun şartlarda, ayrıntılı olarak değerlendirmeye fırsat sağlayan özel dal polikliniği açılmıştır. Bu hastalar Çarşamba günleri kendileri için ayrılan özel dal polikliniğinde değerlendirilmektedir. Burada alanında tecrübeli öğretim görevlileriyle kalp yetmezliği hastalarını değerlendirilip, uygun hastalar kalp nakli programına dahil edilmektedir. Ayrıca hastanemiz pulmoner vasküler hastalıklar açısından da referans bir merkez haline gelmiştir. Bu hastaların klinik tanı ve takipleri, sağ kalp kateterizasyonları rutin olarak yapılmaktadır. Yine pulmoner vasküler hastalık tanısı olan hastalar için Perşembe günleri özel dal polikliniğinde hizmet verilmektedir.

          Hizmet faaliyetleri dışında anabilim dalımızda görev yapan akademik personelin bilime yaptığı katkılar da takdir edilecek düzeye ulaşmıştır. Son 4 yıldır Kardiyoloji anabilim dalından çıkan ulusal/uluslararası yayın sayısı 100’ ün üzerine ulaşmıştır. Özellikle 7 gün 24 saat primer stent hizmetinin başlamış olması, yeni tanı ve tedavi yöntemlerinin başarıyla uygulanmaya başlanması, giderek artan hasta memnuniyeti, öğrencilerin mevcut hasta sirkülasyonu ve öğretim üyelerimizin özverili çabalarıyla üst düzeyde eğitilmeye başlanması tüm akademik personel yönünden kıvanç verici olmuştur.